برخي افراد فكر مي‌كنند كه مثلا اسلام به‌طور كلي با آرايش مخالف است، درحالي‌كه اينطور نيست؛ اسلام به قاعده‌مندبودن اين «آرايش» دستور دهد و اتفاقا در زمينه پوشش و آرايش احكامي را وضع كرده است. نكته بعدي هم اين است كه برخي فكر مي‌كنند كه احكام پوشش و آرايش فقط مخصوص خانم‌هاست، اين تصور هم غلط است و آقايان هم مخاطب اين احكام شرعي هستند. در اين صفحه سعي كرده‌ايم علاوه بر بيان حكم كلي پوشش و آرايش براي خانم‌ها و آقايان، سراغ مصداق‌هاي اين روزهاي جامعه برويم.
- حد شرعي پوشش براي خانم‌ها و آقايان
حكم كلي: هم خانم‌ها و هم آقايان بايد حد شرعي پوشش و آرايش را رعايت كنند كه در جدول زير به تفكيك آمده است:
- جنسيت - ميزان پوشش و آرايش
زنانن- بانوان و دختران در برابر نامحرم بايد تمام بدن را بايد بپوشانند غيراز 2موضع كه واجب نيست پوشانده شود؛ البته درصورتي كه آرايشي يا زيوري نداشته باشد. آن 2 موضعي كه واجب نيست؛ يكي گردي صورت است به مقداري كه در وضو لازم است شسته شود و يكي هم دست‌ها از نوك انگشتان تا مچ. اين مقدار هم البته اگر آرايش و زينتي داشته باشد حتما بايد پوشانده شود.
مردان- اصل پوشش درباره آقايان پوشاندن عورتين است، اما اگر در جايي قرار مي‌گيرند كه در معرض نگاه شهوت‌آلود ديگران است يا به‌گونه‌اي است كه طرف انگشتنما مي‌شود، بايد به مقدار لازم و متعارف بدن را بپوشاند.
نكته 1: برخي‌ها تصور مي‌كنند كه حد مجاز پوشش خانم‌ها، همان مواضعي است كه نپوشاندن آنها براي نمازخواندن مجاز شمرده شده است، درحالي‌كه اينطور نيست. در نماز 3 بخش بدن براي خانم‌ها استثنا شده كه پوشاندن آن واجب نيست؛ «گردي صورت» به مقداري كه در وضو شسته مي‌شود، «دست‌ها تا مچ» و «پاها تا مچ، به شرط اينكه نامحرمي نباشد».
نكته 2: شايد اين سؤال مطرح شود كه مصداق آرايش براي خانم‌ها چيست؟ مصداق آرايش را بايد عرف تعيين كند؛ يعني عموم مردم- افرادي كه در محل زندگي شخص هستند- اگر كاري را آرايش بدانند و خانمي آن آرايش را داشته باشد بايد از نگاه نامحرم بپوشاند. مثلا معمولا كرم ساده و معمولي را كسي آرايش نمي‌گويد.
- ماجراي لباس شهرت چيست؟
حكم كلي: علاوه بر نكاتي كه درباره ميزان پوشش در اسلام بيان شده، كيفيت آن هم مدنظر قرار گرفته است. يكي از موارد اصلي كه از نظر شرعي پوشيدن آن اشكال دارد، لباس شهرت است. لباس شهرت لباسي است كه پوشيدن آن براي شخص، به‌خاطر رنگ يا كيفيت دوخت يا مندرس‌بودن آن و علل ديگر مناسب نيست، به‌طوري كه اگر آن را در برابر مردم بپوشد توجه آنها را به‌خود جلب‌كرده و انگشتنما مي‌شود.
- پوشيدن ساپورت و لباس چسبان
اينطور نيست كه فقط پوشش در اسلام مدنظر باشد و كيفيت آن اهميتي نداشته باشد. براي پوشش شرايطي ذكر شده، ازجمله اينكه برجستگي‌هاي بدن مشخص نباشد. در مورد ساپورت و لباس‌هاي چسبان، اينگونه است كه تمام هندسه بدن مشخص است؛ بنابراين حجاب كاملي نيست. از طرفي ميزان چسبان‌بودن لباس نبايد به حدي باشد كه موجب جلب توجه نامحرم يا انگشت‌نماشدن شود.
- تي‌شرت‌هاي آستين كوتاه براي مردان
به‌طوركلي اگر انسان لباسي بپوشد كه مثلا كوتاه است يا قسمتي از بدن پيداست و يا شكل و شمايل خاصي دارد و جلب توجه مي‌كند و ممكن است انگشتنما شود و مردم بگويند اين چه وضعيت و لباسي است، اگر در آن حد باشد حرام است. درخصوص پوشيدن پيراهن‌هاي آستين كوتاه براي مردان هم بايد گفت كه اگر پوشيدن اين پيراهن باعث ايجاد فسادي نشود، جايز است، در غيراين صورت جايز نيست.
- ميزان آرايش بايد چقدر باشد؟
برخي خانم‌ها با اصطلاحي به نام «آرايش كم» ماجراي آرايش‌كردن مقابل مردان را توجيه مي‌كنند، اما بايد بدانيم كه از نظر شرعي فرقي بين آرايش كم و زياد نيست. اگر خانم كاري كرده كه عرفاً مي‌گويند آرايش كرده مثلا ابروها يا چشم را مداد كشيده و يا رژ لب زده است و مقابل نامحرم نپوشانده، حرام است. اما اگر در حدي نيست كه عرفاً بگويند آرايش كرده مثلا كرمي زده است، پوشاندنش از نگاه نامحرم واجب نيست.
- ريش‌تراشيدن مردان و ريش پروفسوري
حكم كلي اين مسئله اين است كه ميزان كوتاه‌كردن ريش بايد طوري باشد كه از نظر عرف، گذاشتن ريش صدق كند. به عبارتي تراشيدن با تيغ يا وسايل و ماشين‌هايي كه مثل آن مي‌تراشند بنا بر احتياط جايز نيست اما اصلاح گونه‌ها و زير گلو اشكالي ندارد و ريش به‌اصطلاح پروفسوري بنابر احتياط جايز نيست. يادتان باشد كه تراشيدن مقداري از ريش حكم تراشيدن تمام آن را دارد.
- پوشيدن لباس‌هايي با رنگ‌هاي خاص
اين روزها پوشيدن لباس‌هاي رنگي عجيب و غريب هم رايج شده است. اين رنگ در موضوع همان لباس شهرت قرار مي‌گيرد؛ يعني اينكه رنگش نبايد به‌گونه‌اي باشد كه فرد انگشتنما شود و به‌اصطلاح لباس شهرت نباشد. در ضمن نكته ديگري هم در مورد لباس وجود دارد كه اين لباس نبايد مروج فرهنگ ابتذال يا فرهنگ دشمنان باشد. مسلما شاخص تشخيص اين موضوعات هم عرف جامعه است.
- آرايش ابرو براي مردان و پسران
رواج ابروبرداشتن در بخشي از جامعه مردان هم اين روزها انكار‌ناپذير است. به‌طور كلي از نظر شرعي بايد گفت آرايش زنانه براي مردان و آرايش مردانه براي زنان حرام است. از نظر اسلام آن شخصيت و تشخص مردانه براي مردان بايد حفظ شود و آن شخصيت زنانه هم براي زنان؛ همچنان‌كه گفته‌اند لباس خاص خانم‌ها را بنابر احتياط واجب آقايان نپوشند و لباس خاص مردان را زنان نپوشند، مگر براي يك غرض عقلايي مثلا اجراي فيلم يا نمايش.
- تتوكردن اندام بدن براي زنان و مردان
يكي از ملاك‌هاي ميزان آرايش اين است كه براي بدن ضرر نداشته باشد. تتوكردن اگر براي بدن ضرر قابل توجهي داشته باشد يا تصاوير مستهجن و يا مطالب باطلي را بر بدن تتو كنند جايز نيست؛ اما اگر براي بدن ضرري نداشته باشد و مطالبي كه نوشته‌شده، مطالب يا نماهاي حرامي نباشد و باعث فساد ديگري نشود اصلش اشكالي ندارد؛ اگرچه مستحب و پسنديده هم نيست.
- تتوكردن و آرايش ابرو براي زنان
اگر آرايش ابرو براي زنان به حدي است كه عرفاً مي‌گويند آرايش يا رنگ كرده و يا ابرو برداشته، بايد از نگاه نامحرم بپوشاند، اما اگر نه، مختصر است كه عرفاً نمي‌گويند آرايش كرده، پوشاندنش واجب نيست. درخصوص مانع‌بودن تتو براي وضو هم بايد گفت كه آن تتوكردني كه امروزه متداول است كه معمولا جوهر زير پوست مي‌رود، مانع نيست و وضو و غسل فرد اشكالي ندارد.
- كفش هم جزو پوشش است؟
قطعا وقتي درباره پوشش صحبت مي‌شود همه بخش‌ها و ازجمله كفش را هم در‌بر‌مي‌گيرد. مثلا اگر خانم كفش پاشنه بلندي بپوشد كه موجب جلب توجه نامحرم شود يا او را انگشتنما كند اين كفش از نظر شرعي جايز نيست، اما اگر در آن حد نباشد اشكالي ندارد. جوراب نازك هم اگر باعث شود پا در معرض ديد نگاه نامحرم قرار بگيرد، مصداق كامل‌نبودن حجاب محسوب مي‌شود.
نظر شما